Elfstedentocht in Friesland

De start (en finish) van de Elfstedentocht is in de hoofdstad van Friesland: Leeuwarden. Hoewel de stad veel uitbreidingswijken kent, is het oude historische centrum goed bewaard gebleven. De Oldenhove is een toren uit de 16e eeuw die nog schever is dan die in Pisa. Ze zijn dus maar gestopt met de bouw ervan. Andere bekende gebouwen zijn de Grote of Jacobijnerkerk, het Gerechtshof en de Centrale Apotheek.

De tweede stad op de route is Sneek. Sneek is bekend van de Sneekweek en de Waterpoort, die rond 1492 werd gebouwd. In het centrum zijn verder de Grote of Martinikerk en het stadhuis zeker het bekijken waard.

Direct na Sneek kom je in IJlst terecht. IJlst is een van de kleinere van de Elfsteden. Veel huizen die langs de grachten liggen hebben hun tuin aan de overzijde van de straat, langs de gracht dus. Deze overtuinen werden vroeger gebruikt om de was te bleken. Het rustige plaatsje kent vele fraaie kleine en grote panden.

Ook niet groot is het aan het Slotermeer gelegen Sloten (Sloten is zelfs het kleinste van alle Elfsteden).  Langs de gracht met z'n historische huizen en kerken loop je naar de molen 'de Kaai'. 

Stavoren ligt aan het IJsselmeer. Omdat het de week voordat ik er was streng gevroren had, lag er veel kruiend ijs aan de oever; een mooi gezicht. Bij de haven staat een beeldje van 'het vrouwtje van Stavoren', een bekende legende over hoe zij haar rijkdom verloor.

Iets noordelijker aan het IJsselmeer ligt Hindeloopen, dat in het verleden een belangrijke handelsplaats was. Door de smalle straatjes is het leuk slenteren langs de oude gebouwen. Bij de haven ligt het Sylhús, de sluiswachterswoning.

Vanaf Hindeloopen is het niet ver naar Workum. In het stadje dat in 1399 stadsrechten kreeg bevindt zich o.a. het bekende museum met werken van de schilder Jopie Huisman. De Grote of St. Gertrudiskerk en zijn toren zijn nooit volledig afgebouwd. Voor de waag staat een beeld van de monnik Uffing.

Vanaf Workum kom je in Bolsward aan. Het door de Stadsgracht omzoomde centrum bevat prachtige historische gebouwen, die getuigen van een boeiende geschiedenis. Bijzonder is de Broerekerk, die in 1980 afbrandde. Deze is geconserveerd en voorzien van een glazen dak en wordt gebruikt voor evenementen.

In Harlingen kun je natuurlijk op de boot stappen naar Vlieland of Terschelling, maar de stad zelf heeft ook het nodige te bieden. Langs de binnenhavens en singels staan fraaie panden en pakhuizen uit vervlogen tijden. 

In Franeker wordt de Friese kaatssport beoefend op het Sjûkêlan. Op dit kaatsveld wordt o.a. de PC gehouden, een prestigieuze jaarlijkse wedstrijd. Verder vind je in het fraaie centrum o.a. het beroemde planetarium van Eise Eisinga en het uitbundige Stadhuis.

De noordelijkste plaats van de Elfstedentocht is Dokkum. Hier moeten de deelnemers keren om vervolgens weer terug naar Leeuwarden te schaatsen. Vanaf een van de bruggetjes heb je een mooi uitzicht over deze plek. Dokkum zelf is een mooie vestingstad, met ook weer veel oude huizen en gebouwen. Op de bolwerken van de vesting staan twee molens. De St. Bonifatiuskerk is vernoemd naar de heilige Bonifatius, die in 754 in Dokkum werd vermoord.

Vanaf Dokkum loopt de route weer helemaal terug naar Leeuwarden. Ik reed (net als de schaatsers) via Bartlehiem en 'de Tegeltjesbrug'. Deze laatste brug voor Leeuwarden is een monument geworden, met honderden tegeltjes met foto's van Elfstedendeelnemers. Tot slot aangekomen bij de finish op de Bonkevaart, waar tegenwoordig een boog de finish markeert. Daarmee had ik mijn Elfstedentocht voltooid. Zonder kruisje, maar wel een leuke belevenis. Of de echte tocht ooit nog gereden wordt ? We zullen zien...